Fotografika. Fotografia artystyczna w Polsce 1927-1978

„Fotografika. Fotografia artystyczna w Polsce 1927–1978” to wspólny katalog dwóch uzupełniających się wystaw, które odbyły się w 2022 r. w Krakowie (Fotografika. Fotografia artystyczna w Polsce 1927–1978, Muzeum Fotografii w Krakowie, której kuratorami byli Łukasz Gorczyca i Adam Mazur) oraz w Warszawie (Edward Hartwig: niedokończony portret, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, której kuratorkami były Weronika Kobylińska i Marika Kuźmicz). Jednocześnie książka jest próbą uchwycenia tytułowej fotografiki z perspektywy historycznej i problemowej.

Czym właściwie jest to zjawisko? Termin, który wprowadził do języka polskiego Jan Bułhak w 1927 roku, miał pozwolić odróżnić fotografię artystyczną od tej zawodowej oraz – przez użycie słowa „grafika” włączyć ją do świata plastyki. Bułhak i współcześni mu twórcy zrzeszeni w Fotoklubie Polskim chcieli tworzyć przy pomocy aparatów fotograficznych obrazy, a techniczne mistrzostwo pomagało im osiągać różnorodne efekty. W pojęciu „fotografiki” mieszczą się zarówno miękkie kadry rodzimego krajobrazu, eksperymentalne fotomontaże, jak i łączące elementy fotograficzne z graficznymi plakaty czy okładki płyt. Z kolei pod koniec lat 50. XX w. nową jakość temu pojęciu nadał Edward Hartwig, który nadał kierunek fotograficznym eksperymentom w Polsce na kolejne lata, a wręcz dekady.

Zjawisko fotografiki, niejako „rozpięte” pomiędzy tym, w jaki sposób rozumiał je Bułhak, a tym, jak definiował je Hartwig, było bardzo zróżnicowane, co ukazuje jeden z tekstów w publikacji, autorstwa Łukasza Gorczycy i Adama Mazura. Z kolei autorki dwóch kolejnych esejów, Marika Kuźmicz i Weronika Kobylińska skoncentrowały się na analizie metod i inspiracji Edwarda Hartwiga, przyglądając się tym samym fotografice w ujęciu tego twórcy.

Publikacja jest bogato ilustrowana, zawiera ponad 100 reprodukcji kanonicznych i mniej znanych zdjęć polskich fotograficzek i fotografików.

Książka została wydana przez Muzeum Fotografii w Krakowie, Fundację im. Edwarda Hartwiga oraz Szkołę Filmową w Łodzi. 

Redakcja: dr Marika Kuźmicz, dr Weronika Kobylińska
Teksty: Łukasz Gorczyca, dr Weronika Kobylińska, dr Marika Kuźmicz, dr Adam Mazur
Korekta i redakcja językowa: Jerzy Cierniak
Tłumaczenia: Karol Waniek, Fast Forward
Tłumaczenia podpisów: Anna Rucińska-Barnaś
Projekt i skład: Krzysztof Bielecki

Recenzentki: Prof. Maria Leśniakowska, dr Kamila Leśniak

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 
 

Publikacja wydana dzięki wsparciu Stowarzyszenia Autorów ZAIKS.