Muzeum Fotografii w Krakowie

6 marca 2023 roku przypada setna rocznica urodzin Władysława Klimczaka, pierwszego dyrektora Muzeum Fotografii w Krakowie, wieloletniego członka i prezesa Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego, miłośnika fotografii.

Władysław Klimczak był postacią wielowymiarową, dla jednych w pamięci pozostanie prawdziwym miłośnikiem fotografii, niestrudzonym zbieraczem i pomysłodawcą oraz pierwszym organizatorem krakowskiego Muzeum Fotografii; dla innych jego kryteria gromadzenia zdjęć były niejasne, a rozmiary kolekcji – za duże i niepozwalające na racjonalną opiekę nad zbiorami. A jednak gdyby nie jego upór i zawziętość, w Krakowie nie rozpoczęłoby swojej działalności jedyne w Polsce muzeum poświęcone wyłącznie fotografii.

Urodzony w 1923 roku w Solcu Kujawskim Władysław Klimczak, na stałe związał się z Krakowem – po studiach w Wyższej Szkole Ekonomicznej w Krakowie oraz na Wydziale Historyczno-Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego został nauczycielem w Państwowej Szkole Przemysłowej, cały czas jednak najważniejsze dla niego pozostawały pasje – oprócz fotografii była to motoryzacja. Był nie tylko zasłużonym działaczem Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego (KTF), ale także współtwórcą Polskiego Związku Motorowego i inicjatorem wznowienia działalności Automobil Klubu Polski sprzed 1939 roku.

Już w 1961 roku Klimczak został prezesem KTF-u i rozpoczął niestrudzoną pracę nad popularyzacją fotografii, organizując „Środowe Wieczory przy Świecach”, comiesięczne zebrania członków Towarzystwa. W spotkaniach uczestniczyli praktycy i teoretycy, amatorzy i miłośnicy sztuki fotograficznej, często późniejsi zawodowcy i artyści, jak np. fotograf gór Jan Sunderland czy dyrektor Bydgoskich Zakładów Fotochemicznych inż. Kazimierz Foryński.

Działał także jako kurator wystaw – początkowo organizował je w różnych krakowskich galeriach, ale po pozyskaniu dla KTF-u Pałacu Pugetów i przeprowadzeniu remontu, zaczął tam organizować słynne salony fotograficzne. Pierwszy Ogólnopolski Salon Fotografii Artystycznej Venus został otwarty 6 maja 1970 i od razu został najpopularniejszą oraz wzbudzającą liczne kontrowersje wystawą w Polsce. Te cykliczne ekspozycje poświęcone kobiecemu aktowi i portretowi cieszyły się zainteresowaniem nie tylko publiczności, ale i twórców i szybko stały się wystawami międzynarodowymi. Ostatnia z nich odbyła się w 1991 roku.

Już pierwszych latach prezesury w KTF Władysław Klimczak zaczął marzyć o powstaniu fototeki narodowej, miejsca gromadzenia i prezentacji zabytków sztuki fotograficznej oraz prac współczesnych artystów. W 1972 Krakowskie Towarzystwo Fotograficzne wyodrębniło w swojej strukturze zbiory pod nazwą Muzeum Historii Fotografii. Cztery lata później, 15 grudnia 1976, Klimczak ogłosił powstanie pierwszego w Polsce Muzeum Historii Fotografii im. Władysława Bogackiego działającego – w ramach KTF-u – przy ulicy Bohaterów Stalingradu 13 (dziś Starowiślna), obok siedziby towarzystwa. Muzeum składało się wówczas z archiwum starej fotografii oraz działu starego sprzętu fotograficznego, przyborów i urządzeń dawnych atelier. W tym okresie Klimczak zgromadził ogromną kolekcję – na początku lat 80. opowiadał w wywiadzie, że liczy ona około 1,5 mln obiektów. Krytycy zarzucali mu, że ogromne rozmiary kolekcji, pozyskiwanej głównie na zasadzie darowizn, uniemożliwiają odpowiednią jej ochronę.

Konsekwentnie realizował swoje cele i wreszcie dopiął swego. 31 grudnia 1986 r. zarządzeniem Prezydenta Miasta Krakowa została powołana odrębna państwowa instytucja – Muzeum Historii Fotografii w Krakowie, a Władysław Klimczak został jej pierwszym dyrektorem. Jesienią 1988 Muzeum i towarzystwo przeprowadziły się z Pałacu Pugetów do Kamienicy Hetmańskiej przy Rynku Głównym 17. Klimczak kierował Muzeum do 1990 roku.

W 1992 Muzeum Historii Fotografii otrzymało siedzibę w zabytkowej willi przy ulicy Józefitów 16, zaś KTF od 1993 prowadziło działalność w Galerii Nafta w gmachu Poszukiwań Nafty i Gazu Kraków mieszczącym się w Instytucie Górnictwa Naftowego i Gazownictwa przy ulicy Lubicz 25 (nieopodal dzisiejszej siedziby głównej MuFo).

Pomimo zerwania formalnej więzi z Muzeum Historii Fotografii, Władysław Klimczak nigdy nie skończył swojej przygody z gromadzeniem fotografii. Ciągle jeszcze zaglądał na targi staroci organizowane przy Hali Targowej i do antykwariatów, w których wynajdował bezcenne zabytki sztuki fotograficznej. Bez przerwy przyglądał się także działaniom Muzeum, kibicując mu i spierając się z każdym kolejnym jego dyrektorem. Zmarł 9 kwietnia 2021 roku w Krakowie.

Z okazji 100 rocznicy urodzin Władysława Klimczaka w MuFo Józefitów, najstarszym oddziale Muzeum Fotografii, odsłonięta została tablica pamiątkowa poświęcona historii MuFo. Nie mogło na niej zabraknąć nazwisk dotychczasowych dyrektorów, w tym właśnie Klimczaka – pierwszego piastującego to stanowisko, pomysłodawcy i organizatora Muzeum Fotografii w Krakowie. W ramach działań programowych w MuFo planowana jest również prezentacja zbiorów przejętych od Krakowskiego Towarzystwa Fotograficznego oraz spotkanie poświęcone pamięci Władysława Klimczaka z udziałem jego rodziny i najbliższych współpracowników.

Inne aktualności

Zobacz wszystkie aktualności

Setna rocznica urodzin Władysława Klimczaka

Inne aktualności

Wyszukaj